a.czyz@uksw.edu.pl
Nr ORCID: 0000-0001-7923-1204
ORCID
PBN
USOS
NUKAT
Academia.edu
Google Scholar
Cmentarze Tarnopolskie
Pełnione funkcje
Od 2017 kierowniczka Katedry Sztuki Nowożytnej
2016-2020 prodziekan Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych
2010-2016 zastępczyni dyrektora IHS
2008-2009 kierowniczka niestacjonarnych studiów z historii sztuki
Zainteresowania naukowe
Nowożytniczka specjalizująca się w sztuce Wielkiego Księstwa Litewskiego. Przedmiotem jej zainteresowań badawczych są m.in. fundacje artystyczne, ideowa i propagandowa funkcja sztuki, w tym kościelna i rezydencjonalna. Zajmuje się także sztuką sepulkralną. Laureatka nagród za osiągnięcia naukowe: w 2007 im. Józefa Maksymiliana Ossolińskiego w kategorii najlepszej pracy doktorskiej z zakresu historii, w 2017 „Przeglądu Wschodniego” w kategorii krajowej. W 2015 otrzymała odznakę honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 12 VIII 2015 r. (nr 9545). Stypendystka Fundacji Lanckorońskich z Brzezia (41-3/14) w 2015 oraz MKiDN (12/Opieka nad zabytkami/2013-II) w 2013 roku.
Prowadzi inwentaryzacje zabytkowych nekropolii w Litwie (wileńska Rossa) i Ukrainie (Tarnopolszczyzna, Podole). Jest również uczestniczką projektu dokumentacyjnego dziedzictwa Polonii w USA.
Swoje badania prezentuje podczas konferencji krajowych i zagranicznych, m. in.:
2023
- “A Foreinger Turned Native: the Multifaceted Artistic Vilnius”, Lietvuvos nacionalinis dailes muziejus, Wilno
- “Vilnius and its comunnities in the 13-th – 21-st centuries: Seven centuries of coexistence in the city”, Wilno
2021
- „Vilniaus Švč. Mergelės Marijos Ramintojos bažnyčios ansamblis: istorija ir ateities vizijos/The Church of the Virgin Mary of Consolation and Augustinian Monastery in Vilnius: History and Vision for the Future”, Bendrystes ir socialinių inovacijų centras. Ramintoja
- “The Noble Family of Pacowie (Pacai) of the Grand Duchy of Lithuania and Lithuanian Baroque/LDK didikų Pacų giminė ir lietuvos barokas”, Humanitarinių mokslų fakultetas Vytauto didžiojo universitetas, Kowno
- „Żył królem, umarł człowiekiem. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego panowanie (1669-1673). Próba bilansu”, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum Rezydencja Królów i Rzeczpospolitej
- 2021, 2018, 2015, 2012, 2009 – konferencje międzynarodowe – Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczpospolitej/ State of Research on the Multicultural Heritage of the Old Polish Commonwealth, Uniwersytet w Białymstoku, w 2018 Rzeszów
2019
- „Bellum et artes. Krieg – Kunst – Diplomatie in Ostmittel- und Mitteleuropa 1600–1660 / Bellum et artes. War – Art – Diplomacy in Central and Eastern Europe 1600–1660” Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa (GWZO) Leipzig, IHS Uniwersytetu Gdańskiego 2019, Gdańsk
- Inwentaryzacja zabytków w Polsce – dzieje, metody, osiągnięcia, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń
- Vilnius ir vilniečiai Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės laikais, Lietuvos istorijos institutas, Wilno
2018
- Arts in the State – the State in Arts, Institute of Art Research of Vilnius Academy of Arts, Wilno
2016
- Abiejų tautų ststinių katedros Krokuvos ir Vilniaus vyskupiškosios bažnyčios, Nacionalinis muziejus Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės valdovų rūmai, Zamek Królewski na Wawelu, Wilno
- Seminar on Management of the Rasu Cemetery, Kultūros paveldo departamentas prie Kultūros ministerijos ir Vilnius miestas savivaldybė, Wilno
- Kameduli w Warszawie 1641-2016, 375 lat fundacji eremu na Bielanach, IHS UKSW, Stołeczne Biuro Konserwatora Zabytków, Warszawa
2015
- Klasztor kanoników regularnych w Kraśniku – rola kulturotwórcza i cywilizacyjna w mieście i regionie, KUL Jana Pawła II, Lublin.
- W kręgu kultury zakonnej, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie.
2014
- Pažaislio vienuolyno 350 metų istorija, Bažnytinio Paveldo Muziejus w Wilnie.
2013
- Cywilizacja prowincji Rzeczpospolitej szlacheckiej, cz. 2 Nie wszystek umrę. Pamięć o zmarłych w kulturze staropolskiej, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
2012
- Związki polsko-włoskie w dobie Jana III Sobieskiego/Relazioni italo-polacche nei tempi di Giovanni III Sobieski, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
2011
- Polacy we Włoszech – Włosi w Polsce, 2011, Włoski Instytut Kultury, IHS UKSW.
2007
- Zamki, dworki i pałace, Akademia Pomorska i Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
- Dawne Kresy Wschodnie Rzeczpospolitej. Problematyka badań inwentaryzacyjnych, SHS/O. Warszawski, IHS UKSW.
Granty i projekty badawcze
Międzynarodowe:
- Cmentarz na Rossie w Wilnie. Badania inwentaryzacyjne, historyczne i językoznawcze, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki (12H 12 0187 81), 2013-2016, współprowadząca projekt (rola: wykonawczyni) wraz z kierownikiem dr Bartłomiejem Gutowskim
- Popularizace nejnovějších výzkumných a vědeckých výsledků ÚHV FPF SU v oblasti historických věd v rámci středoevropské komparacje, Grant UE dla Slezská univerzita v Opavě (Cz.1.07/2.3.00/35.0037), 2012-2014, ekspertka
- „Historizace střední Evropy” jako téma pro rozvoj lidského potenciálu v oblasti výzkumu, inovací, vzdělávání a zapojení současných a budoucích vědecko-výzkumných pracovníků do mezinárodních VaV aktivit, Grant UE dla Slezská univerzita v Opavě (Cz.1.07/2.3.00/20.0031), 2012-2014, ekspertka
Krajowe:
- Polish Cathedrals – polskie dziedzictwo religijne, kulturowe, społeczne i materialne w Stanach Zjednoczonych. Leksykon, wykonawca, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, 2017-2020
- Między centrum a prowincją. Opracowanie dzieł lwowskiej szkoły architektonicznej, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki (11H 12 0432 81), 2013-2017, wykonawca
- Inwentaryzacja polskich cmentarzy na terenie Tarnopolszczyzny, od 2016 r. współprowadząca projekt wraz z dr Bartłomiejem Gutowskim
Przynależność do stowarzyszeń
Od 2023 r. członkini Polskiego Towarzystwa Badaczy Siedemnastego Wieku
Od 2022 prezes, a w latach 2011-2022 sekretarz generalna Zarządu Głównego Stowarzyszenia Historyków Sztuki
W latach 2003-2006 zastępczyni skarbnika Zarządu Głównego Stowarzyszenia Historyków Sztuki
Monografie
- Pałace Wilna XVII-XVIII wieku, Instytut POLONIKA, Warszawa 2021, ss. 698, il. 366.
- Fundacje artystyczne rodziny Paców: Stefana, Krzysztofa Zygmunta i Mikołaja Stefana Paców. „Lilium bonae spei ab antiquitate consecratum”, wydawnictwo UKSW, Warszawa 2016, ss. 527, il. 168.
- Kościół świętych Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków 2008, ss. 297, il. 163.
- Cmentarze Na Rossie w Wilnie. Historia, sztuka, przyroda, Instytut POLONIKA, Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”, Warszawa-Kraków 2019, ss. 606, il. 390. Książka tłumaczona na język litewski: Rasų kapinės Vilniuje istorija, menas, gamta, sud. A.S. Czyż, B. Gutowski, Warszawa-Kraków 2019.
Wybrane publikacje
- O inwestycjach budowlanych Wazów w Wilnie, „Rocznik Lituanistyczny”, t. 7, 2021, s. 211-228.
- Ostatnia pierwszą, czyli o ambonie łodziowej z kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie, „Biuletyn Historii Sztuki”, t. 83, 2021, nr 3, s. 617-644.
- Motywy niepodległościowe w dekoracji najstarszych tzw. Polish Cathedrals, w: Niepodległość i nowoczesność. Studia z historii sztuki¸ red. L. Karwowski, D. Kacprzak, Sz.P. Kubiak, Szczecin-Warszawa 2019, s. 43-62.
- The Symbolic and propaganda message of the heraldic programs in two 17th century marriage prints (epithalamia) of the Pacas family, „Knygotyra” 2019, t. 73, s. 79-93.
- Przekaz symboliczny i propagandowy programów heraldycznych w siedemnastowiecznych żałobnych drukach Pacowskich, czyli „Liliaci” i ich Gozdawa, „Przegląd Wschodni” 2018, t. 14, z. 4(56), s. 739-765.
- Tablica z wileńskiego kościoła pw. św. Kazimierza z roku 1630 na cmentarzu na Rossie, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczpospolitej, red. W. Walczak, K. Łopatecki, t. 10, Białystok 2017, s. 35-49.
- Program ikonograficzny wystroju wnętrza kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Augustyna w Kraśniku (wiek XVII i XVIII), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2017, t. 108, s. 63-98.
- Kaplice św. Kazimierza i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny przy katedrze wileńskiej oczami karmelitanek bosych – nierozpoznane źródło z 1638 roku, „Saeculum Christianum” 2017, t. 24, s. 162-169.
- Treści ideowe wystroju kościoła i klasztoru w Pożajściu, w: Kameduli w Warszawie 1641-2016. 375 lat fundacji eremu na Bielanach, red. K. Guttmejer, A.S. Czyż, Warszawa 2016, s. 305-336.
- Italian Artists in the Grand Duchy of Lithuania (from sixteenth to eighteenth century), „Studia Wilanowskie” 2015, t. 22, s. 135-148.
- „Żałoba białych lilii Tryźniańskich”, czyli o frontyspisie z epicedium biskupa Mikołaja Tryzny, w: Initium sapientiae humilitas. Studia ofiarowane profesorowi Jakubowi Pokorze z okazji 70. urodzin, red. A. Skrodzka, M. Olszewska, Warszawa 2015, s. 274-285.
- O pochówkach serc Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Klary Izabelli de Mailly-Lascaris Pacowej oraz o nekropoli Paców w Pożajściu, „Biuletyn Historii Sztuki” 2013, nr 4, s. 671-696.